Bir toplumun gelişmişliğini sadece teknolojisiyle, ekonomisiyle değil; sokaklarının temizliğiyle, çevresine gösterdiği saygıyla da ölçersiniz. Türkiye’de ne yazık ki hâlâ en temel vatandaşlık sorumluluklarından biri olan “çöpe çöp atmak” bile bir alışkanlık hâline gelemedi. Çünkü bazıları için yere atılan bir sigara izmariti, camdan fırlatılan bir plastik şişe ya da bankta bırakılan bir poşet; sadece bir çöp değil, aynı zamanda sorumsuzluğun ve umursamazlığın simgesidir.

Temizlik sadece belediyenin işi değildir. Temizlik, her vatandaşın ortak görevidir. Çünkü sokaklar hepimizin yaşam alanı, geleceğimizin aynasıdır. Bir kenti sevmek, sadece onu övmekle değil; ona özen göstermekle olur. Ancak bazıları için bu kavram hâlâ çok uzakta. Onlar çöpü atarken, arkasını bile dönüp bakmaz. Çünkü çevre bilinci yoktur. Çünkü yaptırımlar ya etkisizdir ya da uygulanmaz.

İşte tam da bu yüzden artık sadece uyarı değil, yaptırım zamanı. Cezaların caydırıcı olması, denetimlerin sıklaştırılması şart. Belediyelerin bu konuda hem daha görünür kampanyalar yürütmesi hem de kararlılıkla kuralları uygulaması gerekiyor. Çünkü her atılan çöp, kamuya ait bir alanı kirletmekle kalmıyor; doğayı, canlıları ve geleceğimizi tehdit ediyor.

Ama mesele sadece ceza değil. Eğitim şart. Bu bilinci küçük yaşlardan itibaren çocuklara kazandırmak, okul sıralarında çevre duyarlılığını anlatmak, örneklerle pekiştirmek gerekiyor. Çünkü bir toplum, ancak bireylerinin çevreye olan saygısıyla temiz kalabilir.

Unutmayalım: Yere atılan her çöp, aslında yere atılmış bir ahlaktır. Temiz bir çevre, sadece temizlik görevlilerinin değil, herkesin sorumluluğudur. Eğer yaşadığımız şehirleri, sokakları, doğayı gerçekten seviyorsak; bunu önce kendi davranışlarımızla göstermeliyiz.

Ve belki de en önemli soru şu: Biz çocuklarımıza nasıl bir dünya bırakmak istiyoruz? Çöp dolu sokaklar mı, çiçek açan kaldırımlar mı?

Karar bizim. Ama unutmayalım, her çöp bir iz bırakır. Ya kirli bir iz, ya da temiz bir vicdan..